از فردا مجلس شورای اسلامی در این موقعیت حساس که به نوعی یک پیچ تاریخی بااهمیت قلمداد می‌شود، باز به تعطیلات می‌رود. طبق برنامه‌ریزی مجلس، نمایندگان از 7 تا 12 شهریور ماه بار دیگر برای سرکشی در حوزه انتخابیه حضور می‌یابند و بلافاصله پس از آن مرحله دوم تعطیلات تابستانی نمایندگان نیز از 14 تا 26 شهریور ماه آغاز می‌شود و 29 شهریور نمایندگان برای رسیدگی به طرح‌ها و لوایح و دستور جاری مجلس در خانه ملت حضور می‌یابند.
این تعطیلی سه هفته‌ای مجلس در شرایط حساس کنونی قابل تامل است. البته برخی از نمایندگان دلسوز در صحن علنی روز سه‌شنبه (3 شهریور) از این تعطیلات طولانی‌مدت در شرایط بررسی برجام ابراز نارضایتی کردند و تعداد 54 نفر از نمایندگان خانه ملت از رئیس مجلس درخواست تعلیق تعطیلات را برای پیگیری متن برجام داشتند که هیئت رئیسه مجلس به این بهانه که کمیته بررسی برجام در طول تعطیلات به کار خود ادامه خواهد داد، با پیشنهاد این نمایندگان مخالفت کرد!
در این بازه زمانی که نمایندگان در تعطیلات به سر می‌برند کشور زمان زیادی را از دست می‌دهد چرا که تا 28 شهریور کنگره آمریکا وقت دارد تا برجام را بررسی کند و در صورتی که کنگره آن را رد کند، اوباما 12 روز فرصت دارد تا آن را وتو کند و بنابراین تا اوایل مهر این فرایند به طول می‌کشد و این در حالی است که نمایندگان مجلس 29 شهریور پس از بیش از 3 هفته به بهارستان بازمی‌گردند.
این تعطیلات تامل‌برانگیز مجلس در شرایط کنونی هر فرد آگاهی را به یاد تعطیلات مجلس در دوران مذاکرات نهایی ایران با 1+5 که منجر به نگارش متن توافق هسته‌ای شد، می‌اندازد، چرا که در جریان مذاکرات حساس وین که به تهیه برجام منتهی شد نمایندگان در دور نخست تعطیلات تابستانی بودند و این تعطیلات امکان تاثیر‌گذاری را از مجلس به عنوان نهادی که قرار است در راس امور باشد گرفته بود.
تعطیلی مجلس در این برهه حساس در برابر فعالیت و جنب و جوش وصف‌ناپذیر و هول‌انگیز کنگره آمریکا برای بررسی متن برجام هستند ذهن هر مخاطب دلسوزی را آشفته و نگران می‌کند، چرا که نمایندگان کنگره با وسواسی عجیب در چند هفته اخیر مشغول بررسی متن برجام هستند و تاکنون چندین و چند جلسه با وزیر خارجه آمریکا، وزیر نیرو، وزیر دفاع و کارشناسان هسته‌ای دولت آمریکا انجام داده‌اند و حتی آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به سنا احضار کردند تا از چند و چون توافق به اصطلاح محرمانه ایران و آژانس باخبر شوند و حتی به اندازه‌ای برای رصد این توافق محرمانه اصرار دارند که آژانس را تهدید کردند در صورت عدم همکاری از بودجه خبری نیست و تدابیر تنبیهی از سوی سنا برای آژانس اتخاذ خواهد شد.
رسانه‌های آمریکا، اخبار لحظه به لحظه مجلس سنا را رصد و مخابره می‌کنند و ابراز مخالفت و موافقت حتی یک نماینده دموکرات و یا جمهوری‌خواه در مورد توافق هسته‌ای را نیز مهم می‌شمارند و آن را بازتاب می‌دهند، چرا که حتی یک رای موافق و مخالف را نیز در امر تصویب برجام قابل اهمیت می‌دانند، البته بگذریم از این موضوع که لابی‌های مختلف در آمریکا از جمله صهیونیست‌ها میلیون‌ها دلار خرج به دست آوردن تنها یک رای می‌کنند.
بحث بر سر برجام در آمریکا به اندازه‌ای بااهمیت و پر تب و تاب شده که حتی شورای روابط خارجی آمریکا - به عنوان نهادی غیرحاکمیتی- نیز در این زمان حساس تعطیلات خود را ملغی کرد و به موضوع بحث و بررسی درباره این توافق پرداخت!
این موضوع را ریچارد هاس رئیس این شورا در گفت و گو با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا بیان کرده بود. با رصدی مختصر به تحولات جامعه سیاسی و کنگره آمریکا به راحتی می‌توان حساسیت این موضوع را برای آنها درک کرد و در مقابل تعطیلات سه هفته‌ای مجلس در این برهه حساس قابل درک نیست.
در کنار این موضوع، عدم ارسال لایحه توافق هسته‌ای از جانب دولت به مجلس نیز از جمله عوامل نگرانی برای جامعه است، چرا که در این صورت است که مجلس نمی‌تواند به کارویژه حقوقی و قانونی خود در بررسی و تصویب برجام همت بگمارد ولی متاسفانه این روزها می‌شنویم برخی صداهایی را که می‌گویند برجام در پارلمان هیچ یک از کشورهای طرف گفت‌وگوی ایران به جز آمریکا مورد بحث برای رد یا تصویب قرار نگرفته است!
حال آن که چه از منظر کمّی و چه کیفی طرف مقابل ایران در توافق هسته‌ای و مذاکرات، آمریکایی‌ها بودند. همین که برجام در کنگره آمریکا با این شدت و حدت بررسی می‌شود دلیلی کافی برای لزوم بررسی متن توافق در مجلس شورای اسلامی است.
در این کش و قوس هنوز معین نیست که جایگاه تصمیمات کمیته برجام مجلس در فقدان لایحه توافق هسته‌ای دولت کجا واقع شده و آیا دولت یازدهم همچنان قصد دارد تا در خصوص ارسال این لایحه لجاجت کند؟
اکثر اعضای 15 نفره کمیته بررسی برجام از جمله نمایندگان دلسوز و در عین حال کاربلد مجلس هستند و همگی دغدغه حفظ منافع ملی را دارند، ولی نکته قابل تامل در خصوص این کمیته، جایگاه حقوقی آن است.
در ابتدا باید مشخص شود که در صورت فقدان لایحه توافق هسته‌ای که باید از جانب دولت یازدهم به مجلس ارسال می‌شد، کارویژه این کمیته چیست؟
تصمیمات اتخاذ شده در کمیته برجام ضمانت اجرایی دارد یا اینکه تنها با هدف مشورت دادن تشکیل شده است و اصلا آیا برای دولت الزامی بر رعایت مفاد مصوب در کمیته برجام مجلس وجود دارد؟
نمایندگان مجلس بر این اعتقاد‌ند که جایگاه مجلس را قانون اساسی مشخص کرده است و نماینده‌ها چیزی از خود نمی‌گویند بلکه قانون اساسی تصریح دارد که هرگونه قراردادنامه، تعهدنامه و مقاوله‌نامه‌ای که بین ایران و سایر کشورها منعقد می‌شود و برای ایران تعهدآور است، براساس اصل 77 و 125 تصویب آن بر عهده مجلس است.
بر این اساس هر کس هر نظری دارد محترم است و اما قانون این گونه اظهارنظر کرده است ولی دولت هنوز در این خصوص نظر خود را صراحتا بیان نکرده است.
این ابهامات هنوز در اذهان سنگینی می‌کند و تب و تاب موجود در کنگره آمریکا برای استفاده حداکثری از برجام نگرانی عمومی جامعه را تشدید می‌کند. آیا بهتر نیست مجلس شورای اسلامی در این شرایط حساس به پیگیری سرنوشت برجام پرداخته و تعطیلات را به وقت دیگری موکول کند؟!
تجمع اعتراضی مقابل مجلس
همچنین روز گذشته جمعی از دانشجویان انقلابی دانشگاه‌های تهران در اعتراض به روند کند بررسی برجام در مجلس و همچنین برخورد نامناسب نیروی انتظامی با دانشجویان معترض به بازگشایی سفارت انگلیس در مقابل درب شمال مجلس شورای اسلامی تجمع کردند.
حجت‌الاسلام حمید رسایی نماینده تهران، مهرداد بذرپاش عضو هیئت رئیسه مجلس، حجت‌الاسلام سیدمحمود نبویان نماینده تهران و محمدحسن آصفری نماینده اراک هم در جمع دانشجویان تجمع‌کننده حضور یافتند.
این دانشجویان با سر دادن شعارهایی مانند «نماینده ملت، اعتراض اعتراض»، «نماینده ملت نظارت نظارت»، «سکوت هر مسلمان خیانت است به اسلام»، «حزب فقط حزب علی، رهبر فقط سیدعلی» ،«مرگ بر اسرائیل و مرگ بر آمریکا» و با در دست داشتن پلاکاردهایی مانند «با برجام انقلاب خمینی نمی‌رسد به سرانجام»، «چرخ‌های اقتصادی، چرخ‌های هسته‌ای را شکسته‌اند»، «چرخی که می‌چرخد، چرخ تعامل با مستکبران است»، «بازرسی را نمی‌پذیریم چه مدیریت شده چه نشده»، «امنیت اسرائیل تأمین نخواهد شد»، «مگر انگلیس کیست که استقلال ما را به رسمیت بشناسند»، «نه تحقیر نه تحمیل، قطع مسیر ذلت» و «بررسی برجام حق مردم است که به شما واگذار شده است» از نمایندگان مجلس خواستند تا با بررسی متن برجام حفره‌های نفوذ دشمنان به کشور را بسته و اجازه ندهند پیشرفت هسته‌ای ما متوقف شود.
بذرپاش در تجمع دانشجویان معترض به روند بررسی کند برجام که در مقابل مجلس شورای اسلامی برگزار شد، گفت: در این روزها اتفاق خوبی که رخ داد این بود که کمیسیون ویژه‌ای برای بررسی برجام شکل گرفت اگرچه دیر این کار انجام شد ولی اتفاق خوبی بود که رخ داد.
وی افزود: دولت قبول ندارد که مجلس برجام را بررسی کند و می‌گوید خودمان آن را بررسی می‌کنیم ولی آئین‌نامه داخلی مجلس این اجازه را به ما می‌دهد که متن برجام را بررسی کنیم.
